Merhaba ,
Ocak ayında İBB Afet Koordinasyon Merkezi (AKOM) müdürü ve yardımcısı ile telefon görüşmesi yaptık. Kendilerine geçen yazımda anlattığım konuyu ileterek misyonumu ve amacımı belirttim.
AKOM’un olası İstanbul depremi konusunda plan ve çalışmaları hakkında bilgilenmek, bu çalışmalar ile ilgili olarak bilinmesinde yarar ve zorunluluk bulunanlar hakkında Beykoz’lumuzu haberdar etmenin görevimiz olduğunu ilettim.
Ayrıca, uzmanlık alanım olan haberleşme konusundaki bilgi ve tecrübemi İBB AKOM oluşumu ile severek paylaşacağımı da belirttim.
AKOM yetkilileri de memnun olduklarını beni çalışmalarına davet edeceklerini söylediler. Bu davet ve beraber çalışma başlayana kadar ben de sizlere hazırlanmış olan “DEZİM_KANDİLLİ_DEPREM-HASAR-TAHMİN-RAPORU” hakkında biraz açıklayıcı bilgiler ileteyim. (Rapordan direk olarak yapacağım alıntıları “…..” içerisinde göstereceğim.)
İstanbul’umuzun son 10 yılı ile ilgili raporda özetle;
“10 senede, İstanbul’da önemli kentsel değişim/dönüşüm süreçleri yaşanmıştır. İstanbul’un yıllık ortalama nüfus artışı ‰13,6’dır. Kent nüfusunun 2023 yılında 16,3 milyona ulaşması öngörülmektedir (www.tuik.gov.tr). Kent üstyapı ve altyapı unsurları olarak da hızla büyümekte, gelişmekte ve değişmektedir. İstanbul bina stoğunun yaklaşık %30’luk bir bölümü artık, 1999 sonrası inşa edilmiş görece yeni yapılardan oluşmaktadır. Kentsel dönüşüm projeleri hızla devam etmektedir. Toplu konut/site türü yapılaşma kent içi boş alanlarda ve kent çeperinde sürmekte, çok sayıda 20 kat üstü yüksek yapı inşa edilmiş ya da edilmektedir. Önemli altyapı projeleri (Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve bağlantı yolları, Marmaray, Avrasya tüneli, yeni metro hatları) devreye girmiştir. Altyapı ve üstyapıda meydana gelen tüm bu değişimlere ek olarak, geride bıraktığımız 10 sene içinde İstanbul’un deprem tehlikesi ile ilgili yeni bilimsel araştırmalar gerçekleştirilmiş, yeni bilgi ve bulgular ortaya konmuştur. Tüm gelişme ve değişimler, İstanbul ili genelini kapsayan deprem kayıp tahminlerinin güncellenmesi ihtiyacını ortaya koymuştur.”
denilmektedir. Bu genel çerçeve içerisinde İstanbul’un röntgenini çektiğimizde ne görünüyor.
Bilimsel veriler ve modellemelerden hareketle raporda sunulan bazı verileri sizlere halk diliyle anlaşılır şekilde özetlemek istiyorum.
Hani deprem olduğunda, evden fırlayıp kendini dışarı attığında ve az sonrasında bahçede,
- Var ya, buzdolabı bi o duvara gitti, döndü bi bu duvara geldi.
- Çamaşır makinası zıp zıp zıplıyordu,
- Büfedeki bütün bardak-tabak ne varsa döküldü,kırıldı
benzeri konuşmalar yapılır ya buna sebep olanları yazacağım.Yine ilgili raporda belirtildiği şekliyle İstanbul’un hangi ilçelerinin nasıl riskler altında olduğunu bildireceğim.
Belirteceğim riskler tamamen bilimsel verilere dayanarak belirlenmiş zemin etüdlerine göre yapılan analizler sonucudur.
Yani bu analizler diyor ki; sen şöyle şöyle bir zemin üzerinde oturuyorsun ve 7,5 şiddetinde bir depremde senin oturduğun evinin sallanması/hareketi şu kadar olacaktır.Eğer evin standartlara uygun inşa edildiyse riskin şu kadar.
Örneğin Şekil 2.10 da , 72 yıllık tekrarlama periyodu içerisinde karşılaşılabilecek 7,5 şiddetindeki bir depremde ‘PGV’ En büyük yer hızı haritası verilmektedir. Tekrar belirtiyorum , eğer oturduğunuz mekanlar standartlara uygun inşa edildiyse Avcılar’da oturan birisinin evindeki buzdolabı saniyede 25 cm öteki duvara doğru hareket ederken Tokatköy’de oturan Beykoz’lumuzun buzdolabı 5cm ile 9 cm arasında hareket edecektir. Bu rakamlar zemin emniyeti bakımından ciddi farklar bulunan değerlerdir ve oturduğumuz ilçemizin zemin emniyetinin ne denli iyi olduğunun göstergesidir ki ancak oturmakta olduğumuz yapının standartlara uygun inşa edilmiş olması durumunda bunları söyleyebiliriz.
Haritalardaki renklendirmenin ne ifade ettiğini biraz daha açıklamaya çalışayım.Örneğin Şekil 2.10 da PGV (peak ground velocity) En büyük zemin hareketi haritasında koyu yeşilden açık yeşile , sarıdan turuncuya ve en sonda kahve rengi tonları kullanılmış.
Özetle söylersek zemin olarak en sağlam yerler koyu yeşil renk ile , en zayıf zemine sahip bölgeler ise Kahve rengi olarak gösterilmektedir.
Haritadan göreceğiniz üzere İstanbul’da “Zemin hareketi”nin en fazla olacağı (veya başka bir deyişle zeminin en zayıf olduğu) yerler renklerden de görüleceği gibi ;
Tuzla –Haliç –Avcılar – Beylikdüzü ve Büyükçekmece’nin SAHİL KISIMLARI 1.nci derecede en riskli ,
Zeytinburnu – Bağcılar – Gaziosmanpaşa – Küçükçekmece – Esenyurt ve yine Avcılar – Büyükçekmece – ve Beylikdüzü’nün iç kısımları 2.nci derecede riskli,
Adalar – Maltepe ve Silivri 3.ncü derecede riskli ,
İstanbul’un orta ve kuzey paralelde kalan (haritada açık yeşil ve koyu yeşil olarak görülen) bölgeleri ise nispeten sağlam zemine sahip bölgelerdir.
Bu yorumlarımı tamamen bilimsel modellemeler ile oluşturulmuş olan bu haritalara dayanarak yapmaktayım.Yine tekrar etmek isterim ki çok emniyetli bir zemine sahip bölgede ikamet ediyor olsanız bile konutunuzun standartlara uygun inşa edilmemiş olması halinde riskiniz yüksek olacaktır.
Mevcut rapordan sizlere daha detaylı bilgiler aktarmak üzere İBB Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanlığı Deprem ve Zemin İnceleme Müdürlüğü ile de irtibata geçmek üzere girişimde bulundum. AKOM ve Deprem Zemin İnceleme Md. den gelecek görüşme randevusu akabinde sizleri bilgilendireceğim.
Beykoz’umuz,İstanbul’umuz,Ülkemiz iyi şeylere layıktır.
Herşey gönlünce olsun Beykoz.
Selam ve sevgilerle…
